Samo słowo ”Gestalt” (niem.) znaczy tyle, co zorganizowana całość lub postać. Każdy człowiek ma naturalną potrzebę organizowania swojego życia, poczucia spójności. Natomiast niedokończone sprawy (niedomknięte „gestalty”), ciągle zaprzątają uwagę i uniemożliwiają pełne przeżywanie teraźniejszości. Z uwagi na to, często koncentrujemy się nadmiernie na przeszłości lub przyszłości. W podejściu Gestalt terapeuta i Klient skupiają się przede wszystkim na doświadczaniu tego, co odbywa się danej chwili, tego co Tu i Teraz. Klient wraca do przeszłości, ale po to, aby badać, jakie to ma znaczenie da niego w aktualnej rzeczywistości i domyka niedokończone sprawy. Ważne, aby klient w tym procesie stawał się co raz bardziej świadomy siebie, aby w przyszłości, móc korzystać z nowych sposobów działania i świadomie porzucać stare.

To właśnie świadomość stanowi rdzeń zarówno teorii jak i praktyki Gestalt. Świadomość, to zdawanie sobie w całej pełni sprawy z własnego doświadczenia. Po to by wprowadzić zmiany w życiu, Klient musi doświadczyć swobody wyboru w zakresie nowych sposobów odczuwania, myślenia i zachowania. Już sama świadomość może doprowadzić do zmiany. Dzięki samoświadomości zwiększamy odpowiedzialność za to jacy jesteśmy, co daje nam również większe poczucie efektywnego działania w świecie. Celem terapii jest uzyskanie przez Klienta zdolności do samoregulacji i udzielania sobie samemu wsparcia w sytuacjach trudnych, jak również umiejętności sięgania po pomoc do swojego otoczenia.

To co zachwyca w terapii Gestalt, to możliwość doświadczania własnej osoby na wielu poziomach: cielesnym, duchowym, emocjonalnym i intelektualnym. Dzięki temu akceptujemy, że czasami jesteśmy słabi, a czasami silni, czasami się złościmy, a czasami płaczemy ze szczęścia, raz jesteśmy nieśmiali, a raz bardzo odważni. Terapeuta Gestalt, jest świadkiem w tym procesie, nie ocenia, tylko towarzyszy Klientowi w tak różnym doświadczaniu siebie. Może się to dziać w terapii na drodze eksperymentowania z ruchem, rysunkiem, psychodramą, ekspresją uczuć.

Uwaga i szacunek terapeuty w stosunku do Klienta skłania go, by traktować siebie w ten sam sposób. Terapeuta zachęca by wyrażać siebie w pełni. Ważne jest, żeby rozumieć, że terapia Gestalt nie polega na zmienianiu ludzi, udzielaniu cennych rad, lecz jest często wielomiesięcznym procesem, którego naczelnym zadaniem jest poszerzanie świadomości. Dla podejścia Gestalt charakterystyczne jest przekonanie, że człowiek najlepiej będzie się rozwijać i brać odpowiedzialność za własne życie, jeśli stanie się bardziej świadomy tego kim jest. Kiedy odpowie sobie na te pytania, jakie są jego potrzeby, pragnienia, konflikty i sprzeczności. Terapeuta Gestalt jest towarzyszem klienta, a nie jego przewodnikiem. Wspiera w kształtowaniu się coraz większej samodzielności i wspiera wszelkie ruchy związane z poszerzaniem możliwości wyboru.

​